در بازه ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳، تجارت ایران با کشورهای عربی جنوب خلیج فارس و دریای عمان به حدود ۱۷۱ میلیارد دلار رسید که ۹۷ درصد آن تنها به امارات و عمان تعلق داشته و سایر کشورها سهمی ناچیز داشته‌اند؛ این تمرکز، وابستگی ساختاری و کم‌تنوعی تعاملات اقتصادی ایران را نشان می‌دهد. تراز تجاری ایران در این دوره با کسری ۵۴ میلیارد دلاری، عمدتاً به دلیل واردات از امارات منفی بوده است. درحالی‌که ایران پتانسیل بالایی در صادرات محصولات پتروشیمی، فلزات، کشاورزی و مصالح ساختمانی دارد، اما موانعی مانند تحریم‌ها، ضعف زیرساختی، نبود توافقات گمرکی و کمبود روابط سیاسی مانع فعال‌سازی این ظرفیت‌ها شده‌اند. هم‌زمان، کشورهای عربی منطقه با چرخش راهبردی از هژمونی نظامی به توسعه اقتصادی، در حال بازتعریف نقش خود در زنجیره‌های ارزش جهانی‌اند و فرصتی تاریخی برای ایران فراهم شده تا از صادرکننده خام به شریک فناورانه بدل شود، به‌شرط آنکه موانع ساختاری و سیاسی رفع و راهکارهایی چون همکاری فناورانه، انتقال دانش، تشکیل کنسرسیوم‌های نوآوری و نقش‌آفرینی فعال اتاق‌های بازرگانی در دستور کار قرار گیرد.