طی دهه 1390 میانگین سهم بخش استخراج نفت، گاز و پالايش نفت در تولید ناخالص ‏داخلی ایران حدود 12.6 درصد بود که بالاترین سهم در این دهه مربوط به سال 1390 با رقم 20.6 درصد است. از سال 1397 روند نزولی کاهش سهم نفت در کل تولید، آغاز شد که با تشدید تحریم‏ ها در سال 1398 به 7.3 درصد و در سال 1399 هم به حدود 5 درصد رسید.
در بهار 1400، ارزش افزوده بخش نفت به قیمت ‏های ثابت سال 1395، با افزایش 23 درصدی در مقایسه با فصل مشابه سال قبل همراه بود که آثار آن در بهبود نسبی سهم نفت در تولید و همچنین در صادرات نمایان شد. در فصل نخست 1400 سهم نفت از کل تولید به حدود 6 درصد نزدیک شد و سهم این بخش از کل صادرات کالایی حتی به 50 درصد هم رسید. صادرات نفتی در فصل نخست 1400 با حدود 2.3 برابر افزایش نسبت به فصل مشابه سال قبل، معادل 8.7 میلیارددلار اعلام شده است.
در مجموع در مقایسه با فصل ابتدایی سال 1399، نقش نفت در اقتصاد ایران به ویژه از منظر سهم در کل صادرات کالایی افزایش قابل توجهی داشته و در مقابل از سهم بخش غیرنفتی در صادرات کل کاسته شده است.