در حال حاضر صنعت کامپاند کشورمان با دارا بودن بیش از 500 واحد فعال و ظرفیت سازی بیش از 4 و نیم میلیون تن تولید، ظرفیتی بسیار بیشتر از نیاز کشور حتی در شرایط رونق اقتصادی ایجاد کرده است. این ظرفیت سازی مطلوب موجب شده است تا صنعت کامپاند پتانسیل بسیار مطلوبی برای صادرات داشته باشد اما متاسفانه مشکلاتی از جنس مسائل اقتصاد کلان و همچنین برخی قوانین و دستورالعملهای خلق الساعه بر صادرات محصولات این صنعت سایه انداختهاند.
تولید مستربچ و کامپاندهای پلیمری با توجه به حجم بالای مصرف این نوع محصولات در صنایع مختلف، در جهان دارای اهمیت ویژه ای است. کامپاند یکی محصولات پلیمری است که از ترکیب پلیمرها و افزودنی های خاص برای افزایش مقاومت و آماده سازی پلیمر برای استفاده در صنایع مختلف به وجود می آید و مستربچ نیز نوعی افزودنی پلاستیکی جامد است که از آن برای رنگ کردن یا دادن خواص دیگر به پلاستیک استفاده می شود. مواد اولیه مورد نیاز صنعت کامپاندینگ، محصولات پلیمری است و به همین دلیل ، این صنعت در زنجیره ارزش صنایع پتروشیمی دسته بندی می شود.
این صنعت در کشور ایران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و با توجه به توسعه صنعت پتروشیمی، در مسیر تکمیل زنجیره ارزش محصولات، در سال های اخیر شرکت های پر تعدادی از جمله شرکت های دانش بنیان به حوزه صنعت کامپاند ورودی جدی داشته اند.
در حال حاضر صنعت کامپاند کشورمان با دارا بودن بیش از 500 واحد فعال و ظرفیت سازی بیش از 4 و نیم میلیون تن تولید، ظرفیتی بسیار بیشتر از نیاز کشور حتی در شرایط رونق اقتصادی ایجاد کرده است. این ظرفیت سازی مطلوب موجب شده است تا صنعت کامپاند پتانسیل بسیار مطلوبی برای صادرات داشته باشد اما متاسفانه مشکلاتی از جنس مسائل اقتصاد کلان و همچنین برخی قوانین و دستورالعملهای خلق الساعه بر صادرات محصولات این صنعت سایه انداختهاند.
یکی از مهمترین مسائل این صنعت آن است که در حال حاضر صادرات پلیمر خام منحصرا در اختیار صنعت پتروشیمی قرار گرفته که این امر از لحاظ قانونی اشکالات بسیاری دارد. این انحصار مشکلات فراوانی در صادرات محصولات صنعت کامپاند ایجاد کرده است و در بسیاری از موارد تشخیص کامپاند از پلیمر خام به درستی انجام نمی گیرد. انجمن تولیدکنندگان مستربچ و آمیزه های پلیمری ایران تلاش کرد تا این مشکل را رفع کند و دستورالعملی برای شناسایی و تعیین ماهیت کامپاند و پلیمرخام تدوین شد، اما متاسفانه در گمرک با این امر به شدت به صورت سلیقهای برخورد میشود و مسئولان مربوط در خصوص پذیرش محصول صادراتی کامپاند مقاومت به خرج داده و آن را پلیمر ارزیابی میکنند. این نگاه سلیقه ای در گمرکات کشور موجب شده است، صادرات این صنعت که با تلاش و همت واحدهای تحقیق و توسعه شرکت های فعال صنعت مستربچ و کامپاند و سرمایه گذاری های قابل توجه مدیران این صنعت در سال گذشته به رقمی بیش از 500 میلیون دلار رسیده است، در سال جاری با کاهش چشمگیری مواجه شود.
علاوه بر مسائل و مشکلات تحمیل شده به واحدها در این زمینه، در خصوص توسعه صادرات و کیفیت محصولات این حوزه نیز اخلال به وجود میآید؛ زیرا یکی از مواردی که منجر به ارتقای محصولات شرکتهای فعال در این صنعت میشود، تعامل با بازارهای جهانی و امکان صادرات محصولات است. زمانی که مشتری انتظار محصولات با کیفیت و استاندارد دارد، این امر انگیزهای برای ارتقای محصولات میشود؛ در حقیقت شرکتها و فعالان صنعت کامپاند ملزم میشوند که کیفیت را ارتقا داده تا بتوانند محصولات بیشتری صادر کنند.
برخی از مشکلات این صنعت نیز منشا خارجی دارند مانند محدودیتهای بینالمللی و تحریمها که اصولا بر روی کل صنایع کشور سایه انداخته است و این صنعت نیز از تحریمها آسیب دیده است.
همچنین نقدینگی و تامین مالی مقولهای بسیار مهم در تولید و توسعه واحدهای صنعتی است. صنعت کامپاند به عنوان صنعتی که گردش مالی بالایی به واسطه خرید موادپلیمری از بورس کالا نیاز دارد، در این مورد با معضلات فراوانی مواجه است.
میتوان گفت یکی از مهمترین توقعات فعالان این صنعت(مانند سایر صنایع) از دولت، پیشبینیپذیر کردن اقتصاد است تا امکان برنامهریزی وجود داشته باشد؛ بهویژه در زمینه دستورالعملها و فرآیندهای قانونی و اداری. دولت باید تنشهای کشور با دنیا را کاهش دهد؛ چرا که هرتنش تکانهای به صنعت وارد کرده و صنعت و صنعتگران را از مسیر برنامهریزی دور میکند و برنامههای بهبود و آینده را نقش بر آب میکند.
همچنین دولت باید از جهش ناگهانی قیمت ارز جلوگیری کند ؛ هرچند قیمت دستوری و مصنوعی برای ارز نیز آسیب بزرگی به صادرات و این صنعت به دنبال دارد. اعمال تعرفه منطقی و معقول برای محصولات صنعت کامپاند امر بسیار مهمی است. در بسیاری از کشورهای دنیا تعرفههای واردات در حد 2 درصد بوده و در هیچ جای دنیا حتی در بازارهای آزاد نیز چنین تعرفههای بالایی وضع نمیشود.
ارائه ارز نیمایی در عمل سوبسید به نفع واردات است. باید مشکلات تخصیص ارز آزاد و نیمایی به صادرات از میان برود و تعرفهها به شکل منطقی مدیریت شود.
دو مانع جدی دیگر در صادرات محصولات کامپاند وجود دارد ؛ یکی تعرفه ترجیحی و دیگری هزینه لجستیک. قیمت گازوئیل بسیار گران است اما هزینه حمل و نقل دریایی هم بسیار گران تمام میشودو مجموع عوامل یاد شده موجب میشود ظرفیتهای صنعت کامپاند به وجه شایستهای در اقتصاد کشور شکوفا نشود؛ در حالیکه امروزه صنعت مستربچ و کامپاند از صنایع مهم کشورها محسوب میشود و برای توسعه این صنعت و بازار آن خصوصا بازارهای خارجی، ضرورت دارد استراتژی دقیقی تعیین و سیاستگذاریهای یکپارچه ای در این بخش، با درنظر گرفتن مسائل این صنعت و با رویکرد رفع مسائل و ظرفیتافزایی به این صنعت، اعمال گردد.
نظرات کاربران