کسب‌وکارهای خانوادگی در اغلب اقتصادهای پیشرفته و درحال‌توسعه، بخش مهمی از اشتغال، تولید ناخالص داخلی و سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص می‌دهند. این بنگاه‌ها با تکیه بر ارزش‌های بین‌نسلی، انسجام درون‌خانوادگی و رویکرد بلندمدت، توانسته‌اند در برابر بحران‌ها از جمله پاندمی کرونا، تاب‌آوری بالایی از خود نشان دهند. با این حال، نبود ساختارهای حکمرانی خانوادگی، نظام جانشینی مشخص و خدمات حمایتی هدفمند، پایداری این بنگاه‌ها را در نسل‌های بعدی تهدید می‌کند.
در ایران، علی‌رغم سهم بالای بنگاه‌های خانوادگی در اقتصاد، خلأ تعریف حقوقی روشن، فقدان نظام شناسایی، نبود پایگاه داده تخصصی و کمبود خدمات مشاوره‌ای ساختاریافته، موجب شده است این بنگاه‌ها در سیاست‌های حمایتی مغفول بمانند و در انتقال بین‌نسلی با نرخ بقاء پایین مواجه شوند.
گزارش حاضر با هدف طراحی یک الگوی بومی و عملیاتی، مدل حمایت نهادی از کسب‌وکارهای خانوادگی را با تمرکز بر نقش اتاق‌های بازرگانی تدوین کرده است. این مدل با الهام از تجارب کشورهای موفق مانند آلمان، هلند، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا و سنگاپور و بر پایه مستندات معتبر بین‌المللی و ارزیابی ظرفیت‌های داخلی، در نه فصل طراحی شده است. ابتدا به چارچوب نظری و تعاریف معتبر، سپس به ساختارهای نهادی و تجارب تطبیقی کشورها، نقش اتاق‌های بازرگانی، ابزارهای شناسایی و نظام ثبت، طراحی بسته خدماتی چندسطحی، نظام پایش و ارزیابی، و نهایتاً نقشه راه اجرایی پرداخته است.

Family businesses constitute a major share of employment, GDP, and investment in most advanced and developing economies. Anchored in intergenerational values, strong family cohesion, and a long-term perspective, these enterprises have shown remarkable resilience in the face of crises, including the COVID-19 pandemic. Nonetheless, the absence of robust family governance structures, well-defined succession systems, and targeted support services poses a serious threat to their sustainability across generations.
In Iran, despite the significant contribution of family businesses to the national economy, the lack of a clear legal definition, a formal identification mechanism, a specialized database, and structured advisory services has left them largely absent from support policies and has resulted in low survival rates during intergenerational transitions.
This report seeks to develop a localized, practical model for institutional support of family businesses, with a particular focus on the role of chambers of commerce. Drawing on the experiences of leading countries such as Germany, the Netherlands, France, the United Kingdom, Italy, and Singapore, and grounded in reputable international sources alongside an assessment of domestic capacities, the proposed model is presented in nine chapters. It begins with the theoretical framework and internationally recognized definitions, proceeds to institutional structures and comparative country experiences, explores the role of chambers of commerce, outlines identification tools and registration systems, proposes a multi-tier service package, details monitoring and evaluation mechanisms, and concludes with an operational roadmap.